Σε κάθε ερχομό των διακοπών του Πάσχα, γίνομαι μάρτυρας της ίδιας κατάστασης. Παρακολουθώ από παιδί, τη μητέρα μου, τις γιαγιάδες και τις θείες, τις φίλες και τις γνωστές μου (εστιάζω όπως βλέπετε στο γυναικείο φύλο) να σαμποτάρουν τον εαυτό τους στο όνομα των εορτών και της παράδοσης. Κάθε χρόνο ακούω τις προαναφερθείσες αγαπημένες μου κυρίες να παραπονιούνται για το πόσο πολύ κουράστηκαν κατά την περίοδο των Πασχαλινών διακοπών.
Οι παλαιότερες, τέτοιες μέρες αναλαμβάνουν στα χωρία το ασβέστωμα της αυλής, ενώ οι μεταγενέστερες γενεές κυριών, στα σύγχρονα σπίτια μεταφράζουν το φτιασίδωμα του σπιτιού, σε γενική καθαριότητα, των διαμερισμάτων τους. Από την Μεγάλη Δευτέρα ως και τη Μεγάλη Τετάρτη, σημαίνει συναγερμός για το ξεσήκωμα όλου του σπιτιού, μέχρι να απομακρυνθεί και ο τελευταίος κόκκος σκόνης που κατοικοεδρεύει κάτω και πίσω από ντουλάπες και καναπέδες, τουτέστιν γενική καθαριότητα. Μεγάλη Πέμπτη, εξόρμηση στα μαγαζιά για την προμήθεια των απαραίτητων βαφών, για το μπογιάντισμα των Πασχαλινών αυγών, και φυσικά των μυρωδικών (άκα κακουλέ και μαχλέπι) για το ζύμωμα και πρώτο “φούσκωμα” των τσουρεκιών.
Η κάθε νοικοκυρά έχει την δική της μυστική συνταγή (που είναι για την καθεμιά, η καλύτερη, μακράν) και φυσικά παραλείπει να μοιραστεί με τις φίλες και γνωστές της, την λεπτομέρεια που θα κάνουν τα τσουρέκια πετυχημένα και “μαστιχωτά”.
Και για να δέσει το γλυκό, από Μεγάλη Παρασκευή έως και την δεύτερη μέρα Πάσχα, τα τραπεζώματα και οι προετοιμασίες για τα λουκούλλεια γεύματα που θα ακολουθήσουν είναι τουλάχιστον εξουθενωτικές, στο άκουσμα τους και μόνο! Προετοιμασίες για την μαγειρίτσα, το σούβλισμα του οβελία αλλά και του απαγορευμένου κοκορετσιού, δίνουν και παίρνουν.
Κι όμως, η πλειοψηφία των γυναικών που γνωρίζω κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, επαναλαμβάνουν την προαναφερθείσα ιεροτελεστία, γιατί ως τέτοια την αντιμετωπίζουν και αποδέχονται, παρόλη την κούραση και ταλαιπωρία. Η μόνη στιγμή που παραδέχονται την “κακοποίηση” που υποβάλλουν τον εαυτό τους οικειοθελώς, είναι από την Τρίτη μετά το Πάσχα, όπου σόγια και λοιπά μέλη της οικογένειας έχουν επιστρέψει καθείς στα σπίτια τους και αυτές εξαντλημένες και μόνες πλέον, προσπαθούν να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους.
Η υπόσχεση που ξεστομίζεται σχεδόν από όλες ανεξαιρέτως, μετά από τις γιορτές είναι: ¨Του χρόνου, δεν θα κάνω τίποτα από όλα αυτά, θα απολαύσω τις διακοπές και θα το ευχαριστηθώ και εγώ, όπως μου αξίζει”. Και να που έρχεται και πάλι το επόμενο Πάσχα και τούμπαλιν μία από τα ίδια. Η ιστορία επαναλαμβάνεται και καμιά τους δεν βάζει μυαλό. Και όταν τολμώ να εκφέρω γνώμη στην προσπάθεια μου να τους δείξω το πόσο ομορφότερη και απολαυστικότερη θα ήταν η ζωή τους αυτές τις εορταστικές ημέρες, αν κοιτούσαν την ουσία των ημερών και αξιοποιήσουν το χρόνο που τους προσφέρεται, το μόνο που καταφέρνω είναι να χαρακτηριστώ ως εγωίστρια και παρτάκιας.
Ε ναι…είμαι εγωίστρια και παρτάκιας, αν έτσι αποκαλείται αυτός που αγαπά και φροντίζει πρώτα απ’ όλα τον εαυτό του και στην συνέχεια τους γύρω του. Και το εννοώ. Δεν θα με πείραζε καθόλου να λείψει κάτι από το ασφυκτικά φορτωμένο Πασχαλινό τραπέζι ή αν πρέπει να αγοράσω π.χ. τσουρέκι από το φούρνο της γειτονιάς, προκειμένου να έχω την πολυτέλεια να περάσω ποιοτικό χρόνο με την μητέρα μου και την οικογένεια μου, τις φίλες μου και τις συγγενείς που θα επιλέξω να δω.
Σίγουρα, οι οικογενειακές συγκεντρώσεις είναι από τις δυνατότερες και όμορφες αναμνήσεις των παιδικών μου χρόνων, όμως όταν αυτό ταυτίζεται με την “κακοποίηση” και οικειοθελή εγκλεισμό της νοικοκυράς στην κουζίνα, επí μιας εβδομάδας, για να ντερλικώσει ο θείος και η θεία που τους βλέπουμε μόνο την ημέρα του Πάσχα, ε, óχι… δε το αποδέχομαι. Θα μου πείτε, εσένα τι σε νοιάζει και ανακατεύεσαι στα οικογενειακά μας. Δεν με νοιάζει και δεν ανακατεύομαι. Φροντίζω τον εαυτό μου μια χαρά αυτές τις εορταστικές ημέρες όπως και κάθε μέρα, κάνοντας μόνο ότι με ευχαριστεί και δε με νοιάζει αν αρέσει ή αν είναι αποδεκτό από κανέναν, πέραν εμού.
Όμως με θλίβει να βλέπω τις γυναίκες να ταλαιπωρούνται και να μην έχουν την δύναμη να αντιδράσουν και να κάνουν για μια φορά έστω, αυτό που επιθυμούν, να περάσουν τις γιορτές με τις οικογένειές τους χωρίς να ξεπατωθούν στην δουλειά και τις πρέπουσες υποχρεώσεις. Γιατί δεν είναι μόνο η προετοιμασία του σπιτιού, των γευμάτων, των δώρων και του συμμαζέματος μετά των συναθροίσεων, είναι και κατά τη διάρκεια των γευμάτων που η νοικοκυρά μαζί με το μικρότερο σε ηλικία εγγόνι αναλαμβάνουν το ρόλο του μπάτλερ και του γκαρσόν, για την χαρτοπετσέτα ή το έξτρα πιρούνι που χρειάζεται κάποιος από τους καλεσμένους.
Και ενώ όλοι τους περνάνε καταπληκτικά, τρώνε και διασκεδάζουν, η νοικοκυρά τρέχει πάνω κάτω να φροντίσει τους καλεσμένους της. Μόνο όταν όλοι έχουν χορτάσει και πρηστεί από το λουκούλλειο γεύμα, βρίσκει η έρμη την ώρα να δοκιμάσει λίγο από το φαγητό που προετοίμαζε για μέρες και που πια έχει κρυώσει.
Όταν ερωτηθούν, αν τους ενοχλεί που γίνονται “υπηρέτριες” για να καλοπεράσουν οι άλλοι, δεν τολμούν να ομολογήσουν ούτε καν στον εαυτό τους την αλήθεια και ανταπαντούν πως τα κάνουν όλα με την καρδιά τους. Όμως η αλήθεια κρύβεται κάτω από τον καθωσπρεπισμό και τα πρέπει των παραδόσεων που με μαεστρία καλύπτουν την προκατάληψη και τις εδραιωμένες πεποιθήσεις της κοινωνίας, πως η γυναίκα είναι αυτή που κουβαλά το φορτίο του φροντιστή του σπιτιού και των οικογενειακών υποχρεώσεων.
Δεν έχω δικαίωμα να κρίνω τις επιλογές κανενός, ούτε έχω τέτοια πρόθεση. Αναρωτιέμαι όμως τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει κάποιον να βάλει τον εαυτό του τελευταίο σε προτεραιότητα, όχι για το καλό κάποιου αγαπημένου, αλλά στο όνομα της συνήθεια και της παράδοσης.
Δεν το ενστερνίζομαι και γι’ αυτό, φέτος με το αγόρι μου πήγαμε διακοπές, σε αγαπημένο μέρος, στο νησί της Σαμοθράκης, αδράξαμε κάθε λεπτό που μας δόθηκε με δραστηριότητες που αγαπάμε και δεν ακολουθήσαμε καμία πεπατημένη , παρά μόνο τη καρδιά μας. Για μένα Πάσχα σημαίνει Ανάταση ψυχής.
Για εσένα;
Comments